Ghanshyam Das Birla (घनश्याम दास बिर्ला)

Katha Udyojakanchi (Stories of Indian Businessmen)

Ghanshyam Das Birla was one of the most prominent Indian businessmen from the era when India was struggling to get freedom from the British Empire. He belonged to the Birla family and is the founding father of the multi-billion dollar Birla Empire. He came from a humble background of Pilani in India where his grandfather was into the business of money lending—a tradition in that particular community. But Birla had dreams bigger than that and took him to Calcutta. He started a jute firm in Calcutta and gathered the kind of success which was impossible for an Indian businessman to achieve in those hard times. This led to one success after another and soon he expanded his empire into manufacturing, tea business, banking, chemical, cement, etc. It was his early efforts that made the Birla Empire what it is now and his impeccable business sense earned him the India's second highest civilian honor, the Padma Vibhushan. Birla established and pioneered a lot of new concepts in India during his time—he started a manufacturing business in Calcutta at a time when Indian businessmen were not given any preference over the British and Scottish merchants. He slowly expanded it into various industries like cement, chemicals, rayon, steel tubes, tea, banking, etc.

ज्या काळात भारत ब्रिटीश साम्राज्यापासून मुक्त होण्यासाठी संघर्ष करत होता त्या काळातील सर्वात प्रमुख भारतीय व्यापाऱ्यांपैकी म्हणजे घनश्याम दास बिर्ला. ते बिर्ला घराण्यातील एक अनमोल रत्न आणि अब्जावधी डॉलरच्या बिर्ला साम्राज्याचे ते संस्थापक होते. ते भारतातील पिलानीच्या साधारण पार्श्वभूमीतून आले होते जिथे त्यांचे आजोबा सावकारी व्यवसायात होते - त्या विशिष्ट समुदायातील परंपरा. पण बिर्ला यांनी त्याहूनही मोठी स्वप्ने पाहिली आणि त्यांना साकारण्यासाठी ते कलकत्त्याला आले.त्यांनी कलकत्ता येथे जूट फर्म सुरू केली आणि अशा प्रकारचे यश मिळवले जे भारतीय व्यावसायिकाला त्या कठीण काळात मिळणे अशक्य होते. यामुळे एकामागून एक यश मिळत गेले आणि लवकरच त्याने उत्पादन, चहाचा व्यवसाय, बँकिंग, रसायन, सिमेंट इत्यादी क्षेत्रात आपले साम्राज्य वाढवले. त्याच्या सुरुवातीच्या प्रयत्नांमुळेच बिर्ला साम्राज्य आता जसे आहे तसे बनले आणि त्याच्या निर्दोष व्यावसायिक जाणिवेने त्यांना भारताचा दुसरा सर्वोच्च नागरी सन्मान, पद्मविभूषण दर्जा मिळवून दिला. बिर्ला यांनी त्यांच्या काळात भारतात बर्‍याच नवीन संकल्पनांची स्थापना केली आणि त्यांचा पुढाकार घेतला - त्यांनी कलकत्ता येथे एक उत्पादन व्यवसाय सुरू केला जेव्हा भारतीय व्यावसायिकांना ब्रिटीश आणि स्कॉटिश व्यापाऱ्यांच्या तुलनेत कोणतेही प्राधान्य दिले जात नव्हते. त्याने हळूहळू सिमेंट, रसायने, रेयॉन, स्टील ट्यूब, चहा, बँकिंग इत्यादी विविध उद्योगांमध्ये त्याचा विस्तार केला.